Praying & Dying with Jesus

The Lord Is My Chef Good Friday Recipe, 29 March 2024
Isaiah 52:13-53:12 > + < Hebrews 4:14-16;5:7-9 > + < John 18:1-19:42
Photo by author, Chapel of the Holy Family, Sacred Heart Novitiate, Novaliches, June 2016.

The evangelists tell us that Jesus died on the Cross on a Friday at about 3PM. And they tell us too that our Lord died praying, exactly what most of the Seven Last Words expressed. 

But from the gospel we have heard this afternoon written by the beloved disciple, we discover something very beautiful about the death of Jesus, that He was very calm and peaceful in His prayer unto death.

After this, aware that everything was now finished, in order that the Scripture might be fulfilled, Jesus said, “I thirst.”  There was a vessel filled with common wine.  So they put a sponge soaked in wine on a sprig of hyssop and put it up to his mouth.  When Jesus had taken the wine, he said, “It is finished.”  And bowing his head, he handed over the spirit.

John 19:28-30
Photo by author, Chapel of the Holy Family, Sacred Heart Novitiate, Novaliches, June 2016.

When we are deep in suffering, in severe pain like Jesus on the cross, what do we usually pray?  Most often, we pray that the terrible ordeal we are going through would finally end, would be finished. 

And sometimes, due to desperation, we even pray for death, of how we wish God would finally end our life to be free from all the problems we are going to. 

One of the things I keep telling to sick people I visit came from Meryl Streep who acted as mother of Winona Ryder in the 1990’s movie “House of Spirits” when she said, “Do not pray for death because death surely comes.”  Sometimes in our desperation, we feel death is the solution to our problems and sufferings.  But when Jesus died on the Cross, He made death an offering, a gift of self in love. 

Photo by author, Chapel of the Holy Family, Sacred Heart Novitiate, Novaliches, June 2016.

In the original Greek text, the word used to express Jesus Christ’s final prayer “It is finished” is tetelestai from the root word telos meaning the final end and direction.  It is not just an ending but a direction too. 

From the very start, Jesus was clear with His mission and how it would be accomplished.  He has always been sure of Himself, of who He is.  Notice how the beloved disciple repeated many times in his account of the Last Supper how Jesus was “fully aware” of everything that was going to happen to Him that He was actually in control and never left to the whims and powers of His enemies when He went through His Passion and Death. 

Last night we heard how Jesus knew everything was coming to end that He washed the feet of His disciples after their supper. Most of all, Jesus was so composed and serene that He even gave bread to His betrayer Judas Iscariot during their meal.  In fact in the washing of the feet of His disciples to His agony in the garden, Jesus calmly and courageously faced death that in the end, on the Cross, He had the upper hand that He was able to pray “It is finished” because He was never made under the power of death completely as He would rise again on Easter. 

In praying “It is finished,” Jesus consecrated not only Himself but also all humanity to the Father so that we are able to bear and face death squarely like Him. Very notable in this part is how we find only in the fourth gospel how Jesus died by “handing over his spirit to the Father.”

Remember the verb to hand over is the literal meaning of the Greek word used paradidomi or betrayal. But here at the death of Jesus, handing over has no negative connotation but purely positive; Jesus never betrayed or handed anyone over to sufferings. He bore all sufferings and handed these over to the Father. That is true passion in the active sense when we let things happen not because we are helpless and resigned to the situation but we passively take everything in the positive sense because we have that firm faith and deep conviction that being silent, being patient, being persevering will eventually bear fruit for us like the death of Jesus that led to Easter.

Suffering and death thus are not resignation nor mere surrender but submission to the higher power of God to convert darkness into light, sadness into joy, and death into life. There on the Cross Jesus showed that true power is in weakness.

Photo by author, Chapel of the Holy Family, Sacred Heart Novitiate, Novaliches, June 2016.

After the consecration of the bread and wine into Christ’s Body and Blood in the Mass, we proclaim “Christ has died; Christ is risen; Christ will come again.”  We call it as “the mystery of our faith” because when we say “Christ has died,” we admit that truly, the Son of God went through all kinds of sufferings in life we all go through like betrayal, rejection, loneliness, sickness, hunger, thirst, and yes, even death.  And His sufferings continue as we suffer more in this world marred by evil and sins, making us cry, asking when would these end and be finished. 

There lies the mystery of our faith on the Cross that led to Easter: when we look at Jesus Christ on His Cross, we see our own pains and agony as God’s pains and agony too.  Jesus joined us in our anguish and death so that we could experience all the more His immense love for us.  Without Jesus and His Cross, we would never be able to bear or even face the many deaths we go through daily.  May we recognize God’s immense love for us again this afternoon when we venerate the Cross and see it as the merging point of human and Divine suffering.  Keep praying with Jesus who has the final say with death in Easter. Amen.

Photo by Ka Ruben, National Shrine of Our Lady of Fatima, Valezuela City, August 2022.

Pag-ibig at kaganapan ng buhay

Lawiswis ng Salita ni P. Nicanor F. Lalog II, Ika-26 ng Marso 2024
Ika-anim na Huling Wika ni Jesus
Larawan kuha ni G. Chester Ocampo, kapilya ng Immaculate Conception Seminary, Guiguinto, Bulacan, 30 November 2015.

May isang mangkok doon na puno ng maasim na alak. Itinubog nila rito ang isang espongha, ikinabit sa sanga ng isopo at idiniit sa Kanyang bibig. Nang masipsip ni Jesus ang alak ay Kanyang sinabi, “NAGANAP NA!” Iniyukayok Niya ang Kanyang ulo at nalagot ang Kanyang hininga.

Juan 19:29-30

Kung minsan ako ay nalulungkot tuwing Huwebes Santo kapag natutuon ang pansin ng mga tao sa rito ng paghuhugas ng pari sa mga paa ng ilang mananampalataya. Tunay na kakaibang eksena at karanasan iyon sa mga tao ngunit ang totoo, hindi naman talagang bahagi ng Misa ng Huwebes Santo ang naturang paghuhugas ng mga paa na puwede namang hindi ganapin.

Ang tunay na lundo ng Banal na Misa ng Huwebes Santo ay naroon sa bahagi ng Ebanghelyong nagsasaad ng diwa ng paghuhugas ni Jesus sa mga paa ng kanyang mga alagad:

Bisperas na ng Paskuwa. Alam ni Jesus na dumating na ang panahon ng kanyang paglisan sa sanlibutang ito upang bumalik sa Ama. Mahal niya ang kanyang mga tagasunod na nasa sanlibutan, at ngayo’y ipakikita niya kung hanggang saan ang kanyang pag-ibig sa kanila.

Juan 13:1

Hanggang saan nga ba ang pag-ibig sa atin ni Jesus?

Hanggang sa wakas. O, end sa Inggles. Ngunit kapag sinabi nating hanggang sa wakas, parang mayroong hangganan ang pag-ibig natin kaya ang pahayag na ginamit sa pagkakasalin ay “ipakikita niya kung hanggang saan ang kanyang pag-ibig sa kanila.”

Mas mainam ang pagkakasalin sa Inggles ng huling pangungusap na nagsabing “He loved his own in the world and he loved them to the end.” Mula sa salitang Griyego na telos ang katagang wakas o end sa Inggles. Nguni’t salungat sa madalas nating isipin ang “wakas” bilang hangganan dahil ang telos ay nagpapahiwatig ng direksiyon at hahantungan na kaganapan o perfection. Hindi lang pagtigil at paghinto ang wakas o end.

Kaya naman nang sabihin ni Jesus doon sa Krus na “naganap na”, ang pakahulugan Niya ay ang kaganapan ng Kanyang misyon na mahalin tayong lahat hanggang sa wakas na siyang tinutukoy ng pahayag sa simula ng kanilang Paskuwa, “at ngayo’y ipakikita niya kung hanggang saan ang kanyang pag-ibig sa kanila” sa paghuhugas ng kanilang mga paa na ang kaganapan ay sa Kanyang kamatayan sa Krus kinabukasan ng araw ng Biyernes.

Ipinamalas sa atin ni Jesus ng buong-buo at ganap sa Kanyang pagkamatay sa Krus ang pag-ibig ng Ama para sa atin batay sa Kanyang sinabi kay Nicodemus, “Gayon na lamang ang pag-ibig ng Diyos sa sanlibutan, kaya ibinigay niya ang kanyang bugtong na Anak” (Jn.3;16).

Kung tutuusin ay hindi naman kailangang mamatay si Jesus sa Krus upang tayo ay maligtas ngunit pinili pa rin Niya ito bilang tanda ng Kanyang pagmamahal sa ating lahat. Kaya naman dito rin nating makikita ang magandang kahulugan ng pagmamahal na hindi lamang basta pagtupad sa mga kautusan o pagiging mabuti sa kapwa. Sa kabuuan nito, ang pagmamahal ay pagiging-ganap ng ating buhay. Love is the perfection of life, ayon kay Thomas Merton, isang mongheng Amerikano noong araw.

Kapag tayo ay nagmamahal, tayo ay nagiging ganap tulad ng Diyos! Kaya, basta magmahal lang ng magmahal hanggang masaktan dahil hindi iyan mauubos tulad ng Diyos.

Mga minamahal, yamang gayon kadakila ang pag-ibig ng Diyos sa atin, dapat din tayong mag-ibigan. Walang taong nakakita sa Diyos kailanman, ngunit kung tayo’y nag-iibigan, nasa atin siya at nagiging ganap sa atin ang kanyang pag-ibig.

1 Juan 4:11-12

Mula sa unang sulat ding iyan ni San Juan, ating matutunghayan ang pahayag niya na ang Diyos ay pag-ibig na ayon sa dating Santo papa Benedicto XVI sa kanyang unang encyclical na Deus Caritas est, ito ang pinaka-malalim na pahayag tungkol sa Diyos na hindi matatagpuan sa ibang relihiyon maliban lamang sa Kristiyanidad.

Photo by Paco Montoya on Pexels.com

Mga ginigiliw ko, Diyos lang ang makapagmamahal sa atin ng ganap. Tanging si Jesus lang ang makapagmamahal sa atin ng ganap na Kanyang pinatunayan doon sa Krus.

Palagi kong sinasabi, “human love is always imperfect” kaya hayaan nating punan ni Jesus, gawin Niyang ganap at buo ang ating pagmamahal na palaging kapos at kulang. Maari itong mangyari kapag tayo nagsimulang magparaya at magpatawad, magbigay ng walang hinihintay na kapalit, manahimik kesa kumibo at humaba pa usapan. Tanggapin natin at angkinin mga sakit at sugat natamo natin sa imperfect love ng pamilya at kaibigan o sino pa man.

Tularan natin si Jesus na nagpakasakit at naghandog ng buhay sa Krus dahil sa pag-ibig.

Manalangin tayo para sa mga minamahal natin at sa nagmamahal sa atin sa kabila ng ating mga imperfection:

Panginoong Jesu-Kristo,
sana makapagmahal din ako
tulad Mo hanggang kamatayan;
sana masabi ko rin sa wakas tulad Mo
"naganap na";
patawarin po Ninyo ako
sa maraming pagkakataon
na hindi pa rin tapos
at patuloy pa rin sa pagnanana
ng mga sugat kong natamo
sa imperfect na pagmamahal ng kapwa
kaya hindi ako maka-move on
dahil nilalamon akong buhay ng mga sugat
at alaalang ito kaya hindi ako lumago
at maging ganap sa Iyo.
O Kristo Jesus,
patawarin po Ninyo ako
at turuang magpatawad
dahil sa pagpapatawad
kami tunay na nagmamahal
ng ganap tulad Mo.
Amen.

Pinawi ni Jesus ating uhaw sa Krus

Lawiswis ng Salita ni P. Nicanor F. Lalog II, 25 Marso 2024
Ikalimang Huling Wika ni Jesus
Larawan kuha ni Dean Mon Macatangga ng Our Lady of Fatima University, Valenzuela, 2023.

Pagkatapos nito, alam ni Jesus na naganap na ang lahat ng bagay; at bilang katuparan ng Kasulatan ay sinabi niya, “NAUUHAW AKO!” May isang mangkok doon na puno ng maasim na alak. Itinubog nila rito ang isang espongha, ikinabit sa sanga ng isopo at idiniit sa kanyang bibig.

Juan 19:28-29

Ito ang ikalawang pagkakataon na si Jesus ay nauhaw na bukod tanging makikita lamang natin sa ikaapat na ebanghelyo. Unang nauhaw si Jesus nang Siya ay makiinom sa babaeng Samaritana sa balon ni Jacob sa bayan ng Sychar sa Samaria (Jn.4:7). Sa tagpong iyon naganap ang napaka-gandang usapan sa pagitan ng nauuhaw nating Panginoon at ng babaeng Samaritana nauuhaw sa Diyos, sa pag-ibig at habag.

Mahirap ang mauhaw. Hindi tulad ng gutom na maaring idaan sa tulog. Tiyan lang ang kumakalam kapag tayo ay gutom ngunit kapag tayo nauhaw, dama ng buong katawan ang panghihina. Ramdam na ramdam at nanunuot sa laman at buto ating pagkauhaw. Kaya naman, malalim ang kahulugan ng pagiging uhaw na maaring hindi lamang sa tubig kungdi sa iba pang mahahalagang bagay kailangan ng ating kalooban.

Pagmasdan at damang-dama pagkatao tulad natin ni Jesus nang sabihin Niyang “Ako’y nauuhaw” higit pa sa tubig kungdi ang Kanyang pagkauhaw sa ating pagmamahal at pansin.

Alalahaning sa Ebanghelyo ayon kay San Juan, ang tubig ang isa sa mga pangunahing tanda ni Jesus bilang Kristo. Doon sa kasalan sa Cana nang gawin alak ni Jesus ang mga sinalok na tubig sa banga una Siyang nakilala bilang Kristo. Pagkatapos nito ang sumunod na eksena ang pagbisita sa gabi ng Pariseong si Nicodemo kay Jesus na noon unang binanggit ang tungkol sa pagbinyag o pagsilang muli sa tubig at espiritu (Jn.3:5). Sumunod na eksena doon ang paghingi ni Jesus ng tubig sa babaeng Samaritan kung saan Siya ay nagpakilala bilang “buhay na tubig” (Jn.4:10).

Sa pagsasabi ni Jesus doon sa Krus na Siya ay nauuhaw, Kanyang ipinahahayag di lamang ang pagkauhaw sa tubig kungdi higit pa! Kay laking kahangalan nang bigyan Siya ng ordinaryong alak ng isang sundalong Romano upang mainom. At madalas ay ganoon din tayo kay Jesus na nangakong “ang uminom ng tubig na ibibigay ko ay hindi na muling mauuhaw. Ito ay magiging isang bukal sa loob niya, babalong, at magbibigay sa kanya ng buhay na walang hanggan” (Jn.4:14).

Maliwanag higit pa sa tubig kungdi pag-ibig at malasakit ang kinauuhaw ni Jesus doon sa Krus. Noon at hanggang ngayon.

Si Jesus ang nauuhaw na misis at ina sa pagmamahal at kalinga ng kanyang taksil na kabiyak at mga lapastangang anak na walang iniisip kungdi kanilang mga sarili.

Si Jesus ang nauuhaw na mister at ama na OFW nasa ibang bahagi ng mundo na walang inaasam-asam kungdi ang mga simpleng tawag at texts ng pamilya na papawi ng kanyang pagod at lungkot.

Si Jesus ang nauuhaw na lolo at lola na pakiramdam ay nag-iisa at nawawala dahil sa Alzheimer’s o sa stroke na walang pumpansin sa loob mismo ng kanilang tahanan.

Si Jesus ang nauuhaw na kabataan naghahanap ng panahon at malasakit ng magulang at mga kapatid upang magkaroon ng direksiyon ang buhay, higit pa sa mga binibigay sa kanilang mga gadgets, damit at mga salapi.

Si Jesus ang nauuhaw na maaring katabi mo ngayon naghahanap ng papansin sa kanya, na ngingiti sa kanya at magpaparamdam na siya ay welcomed at, masarap mabuhay!

Huwag nating tularan ang mga sundalong Romano o ang babaeng Samaritana na naghagilap ng mineral water para kay Jesus na naroroon sa bawat taong nakakasalamuha natin.

Ang pinakamainam at masarap na tubig nating maiaalok sa sino mang nauuhaw ay nanggagaling sa kaibuturan ng ating puso at kaluluwa kung saan nanahan si Jesus sa atin na puno ng habag at pag-ibig. Mauhaw tayo kay Jesus dahil tanging Siya lamang makapapawi at makatitighaw sa ating pagka-uhaw.

Manaling tayo.

Minamahal kong Panginoong Jesus,
patawarin po Ninyo ako
kapag pinapawi ko aking pagka-uhaw
sa kung ano-anong alok ng mundo
na kadalasan lalo lamang ako
nauuhaw,
tuyot,
at hungkag;
punuin mo ako ng IYONG SARILI
upang higit KITA na maibahagi
sa kapwa ko nauuhaw
dahil IKAW lamang
ang makakapawi
sa aming pagkauhaw
sa kahulugan
at kaganapan
ng buhay.
Amen.

Hindi ka nag-iisa

Lawiswis ng Salita ni P. Nicanor F. Lalog II, 24 Marso 2024
Ikaapat na Huling Wika ni Jesus
Larawan kuha ng may-akda, Kapilya ni San Francisco Javier, Sacred Heart Novitiate, Novaliches, 20 Marso 2024.

Mula sa tanghaling tapat hanggang ikatlo ng hapon ay nagdilim sa buong lupain. Nang mag-iikatlo ng hapon, sumigaw si Jesus, “ELOI, ELOI, LEMA SABACHTANI?” ibig sabihi’y “DIYOS KO, DIYOS KO, BAKIT MO AKO PINABAYAAN?”

Mateo 27:45-46

Sa tagpong ito ating mababanaagan kadakilaan ng pagmamahal sa ating lahat ng Diyos, Siya na ganap, walang kapintasan at kakulangan (perefect) ay piniling maging katulad nating hindi ganap (imperfect) bilang tao sa lahat ng bagay maliban sa kasalanan kay Kristo Jesus.

Pinili at mas inibig ng Diyos kay Kristo na maging tao upang maranasan hirap at sakit natin maging ang kamatayan, lalo’t higit ang magdusa at mamatay na nag-iisa at iniwanan ng lahat doon sa Krus.

Ano mang paghihirap at pagdurusa ay nagiging napakabigat kapag ika’y nag-iisa, na walang kasama ni karamay. Ito pinakamasaklap sa panahon natin ngayon maging sa ating bansa na dati rati’y walang mga bahay ampunan para sa matatanda ngunit nagyon ay naglipana na dahil sa maraming matatanda ang iniiwan, tinatalikuran di lamang ng mga kamag-anakan kungdi pati ng lipunan. Ito ang dahilan kung bakit si Santa Mother Teresa ay bumuo noon ng samahan na mag-aalaga sa mga tinaguriang “poorest of the poor” sa India nang makita niya maraming may-sakit sa Calcutta namamatay nang mag-isa. Hindi lamang ito totoo sa mga mahihirap na lugar kungdi maging sa mga mauunlad na lupain ay maraming matatanda ngayon ang namamatay na lamang ng mag-isa sa buhay.

Larawan kuha ng may-akda, Baguio City, 2023.

Iyan man ay pinagdaanan ni Jesus lalo na noong ipinako siya sa krus na halos iwanan siya ng lahat. Sa labingdalawang alagad niya, naghudas ang isa habang ang pinuno naman nila ay ikinaila siya ng tatlong ulit kaya’t nagtago noon kasama ang iba pang mga alagad. Tanging si Juan na minamahal na alagad ang nanatili sa paanan ng krus ni Jesus kasama ang kanyang Ina na si Maria at ilan pang mga kababaihan.

Nasaan ang mahigit limang libong tao na pinakain ni Jesus sa ilang? Wala din doon ni isa sa mga pinagaling niyang mga may-sakit. Nawala at naglaho ang lahat ng tao na tuwang-tuwang sumalubong kay Jesus noong Linggo ng Palaspas.

Ngunit kailan man ay hindi naramdaman ni Jesus ang pagiging mag-isa doon sa Krus. Tulad ng sino mang mabuting Judio, dinasal ni Jesus noon ang Salmo 22, ang awit ng panaghoy, ng pagpapakasakit at buong pagtitiwala sa Diyos.

Ito ang mabuting balita ng pagkamatay ni Jesus sa Krus: mula noon tayong mga tao ay hindi na mag-iisa sa mga hirap at tiisin nitong buhay maging kamatayan dahil kasama na natin ang Diyos kay Jesus.

Ito ang ating consolation o consuelo, wika nga.

Mula sa dalawang katagang Latin na con (with) at solare (alone) na ibig sabihin ay samahan ang nag-iisa, naging pinakamalapit at tunay na kaisa tayo ng Diyos sa tuwing tayo ay nasa gitna ng mga tiisin at hirap sa buhay maging kamatayan dahil sa pagdamay sa atin ni Jesus doon sa Krus upang sa gayon sa kanyang muling pagkabuhay tayo man ay kanyang makasama at makaisa.

Sapagkat siya ma’y tinukso at nagbata, kaya ngayo’y matutulungan niya ang mga tiutukso.

Hebreo 2:18

Sa tatlong taon kong pagiging chaplain sa Our Lady of Fatima University at Fatima University Medical Center, nakita ko at naranasan sa maraming pagkakataon paano mga tao – bata man o matanda, mahirap at mayaman, may sakit o karamdaman maging mga malalakas at malusog ang pangangatawan – ay nararanasan ang pangungulila at pag-iisa sa gitna ng kanilang mga paghihirap at pagdurusa sa buhay. Marami sa kanila ang mag-isang umiiyak kasi maraming ginagawa o nasa kung saan-saan kanilang mga mahal sa buhay. Maraming pagkakataon nga naitatanong ko na lang kung mayroon pa bang umuuwi ng bahay o nakatira sa kanilang tahanan? Is anybody still home?

Larawan ng convolvulus tricolor mula BBC Gardeners World Magazine.

Halina at ipagdasal ang bawat isa, lalo na yaong mga nahihirapan, nagtitiis ng mag-isa sa buhay:

Diyos Amang mapagkalinga,
ibinigay mo sa amin
ang Iyong Anak na si Jesus
upang aming maranasan Iyong
pag-ibig at habag,
ang Iyong pagpapagaling at pagkandili,
ang Iyong kapanatilihan at kapayapaan
upang hindi na kami mag-isa pa sa buhay na ito;
maalala nawa naming palagi
na kung kami man ay dumaraan sa
napakatinding pagsubok sa buhay
na tila nag-iisa at walang karamay,
naroon si Jesus pinakamalapit sa amin
dahil Siya ang unang nagpakasakit
at namatay doon sa Krus
para sa amin.
Amen.

Ulirang alagad, Minamahal na alagad

Lawiswis ng Salita ni P. Nicanor F. Lalog II, Ika-22 ng Marso 2024
Ikatlong Huling Wika ni Jesus sa Krus
Larawan kuha ng may akda, 2019.

Ang ikatlong wika ni Jesus sa Krus:

Nakatayo sa tabi ng krus ni Jesus ang kanyang ina at ang kapatid na babae nitong si Maria, na asawa ni Cleopas. Naroon din si Maria Magdalena. Nang makita ni Jesus ang kanyang ina, at ang minamahal niyang alagad sa tabi nito, kanyang sinabi, “Ginang, narito ang iyong anak!” At sinabi sa alagad, “Narito ang iyong ina!” Mula noon, siya’y pinatira ng alagad na ito sa kanyang bahay.

Juan 19:25-27

Napakagandang eksena ang ating natunghayan sa ikatlong wika ni Jesus doon sa krus, sa gitna ng kanyang paghihirap at pagtitiis ilang oras bago siya mamatay. Naroon kapiling niya si Maria na kanyang Ina, ang “ulirang alagad” at si Juan, ang “minamahal na alagad.”

Kapwa tumatayo noon sa paanan ng krus ang dalawang naturang alagad para sa ating lahat ngayon: si Maria na sumasagisig sa Inang Simbahan, ang Katawan ni Kristo na ating kinabibilangan bilang kanyang mga anak, bawat isa ay minamahal na alagad ni Jesus.

Ngunit, nababatid kaya natin ang karangalang ito sa ngayon na wala nang halos nagsisimba ni nagdarasal at walang pakialam sa paghihirap ng kapwa lalo ng mga magulang?

Hindi ko po napanood (at walang balak panoorin) yaong viral na namang video diumano ng isang guro na kinunan ng kanyang mga mag-aaral habang nagbibitiw ng masasakit na salita dahil sa matinding galit. Maraming guro ang dumamay sa kanya at hiniling sa mga tao na huwag siya husgahan.

Sang ayon po ako doon. Nakakalungkot, nakakadismaya at nakakahiya maraming tao ngayon lalo mga nakababata tulad ng mga mag-aaral na wala nang kahihiyahan at pakundangan sa hirap at malasakit ng kapwa. Masyadong entitled na nga yata mga tao ngayon na tila baga umiikot at umiinog ang mundo sa kanila.

Ngayon ko lang nadama ng husto bilang chaplain ng Fatima University Medical Center ang pagkatakot at balisa, pagluha at pagtangis ng isang ina para sa kanyang iniluwal na sanggol na kailangang ipasok sa ICU dahil sa sakit at suliraning pangkalusugan. Hindi biro ang makakita ng bagong silang na sanggol na maraming nakasaksak na mga munting tubo para lang mabuhay. Pagkatapos paglaki ay lalapastanganin mga maglang at matatanda? Kung nalalaman lang sana nila pagmamal at malasakit sa kanila noong sila’y mga sanggol na may sakit!

Larawan ng “Lady of Sorrows” sa triptych ng Master of the Stauffenberg Altarpiece, Alsace c. 1455; mula sa fraangelicoinstitute.com.

Ang mga salitang binigkas ni Jesus doon sa krus para sa kanyang Inang si Maria at sa minamahal niyang alagad na si San Juan ay patuloy niyang sinasabi sa atin ngayon upang tularan ang dalawang naturang alagad niya. Araw-araw ay hinihimok tayo ni Jesus na sariwain kanyang ikatlong huling wika doon sa krus sa pagmamalasakit at pagmamahal natin sa bawat kapwa lalo na yaong mga nahihirapan at nabibigatan sa buhay.

Si Maria ang unang alagad at ulirang alagad ng Panginoong Jesus dahil siya ang unang tumanggap sa kanya at nagsabuhay ng Ebanghelyo. Si Maria ang unang nanampalataya kay Jesus kaya naganap ang una niyang himala sa kasalan sa Cana, Galilea nang mamagitan si Maria na tulungan ang mga bagong kasal na naubusan ng alak. Nanalig si Maria kay Jesus kaya inutusan niya ang mga tagapag-silbi noon na gawin ano mang sabihin ni Jesus. Higit sa lahat, si Maria ang unang nanampalataya na muling mabubuhay si Jesus kaya sa kanya rin unang nagpakita ang Panginoon noong Pasko ng Pagkabuhay.

Sa lahat ng ito, itinuturo sa atin ng Mahal na Birheng Maria ang kahalagahan ng kaisahan o union kay Jesus sa pamamagitan ng matalik na ugnayan o intimacy sa Panginoon bilang kanyang kasama o companion sa misyon. Kaya kung tutuusin, si San Juan ay katulad din ni Maria sa pagiging ulirang alagad ni Jesus kaya naman tinagurian din siyang minamahal na alagad. At iyon din tayo sa paningin ng Panginoon!

Damahin natin ang tagpo doon sa krus. Pagmasdan ang marangal pa ring itsura ng Mahal na Birheng Maria sa gitna ng matinding hapis. Nakatindig siya (nakatayo) at hindi naglulupasay o nagwawala sa lapag. Buong-buo kanyang sarili tulad ni Jesus sa kabila ng matinding hapis.

Ang “Blue Madonna” na Mater Dolorosa (1616)ni Carlo Dolci. Mula sa Wikimedia Commons.

Ito ang pinakamagandang katotohanan sa tagpong ito: mahigit pa sa mga luha at hapis sa mukha ni Maria, hindi maikakaila ang kanyang pagiging ulirang alagad ni Jesus sa kanyang taimtim na pananalangin. Pagmasdan na walang ibang ginagawa marahil doon ang Mahal na Ina maliban sa pagdarasal. Tingnan kung paanong magkaisa silang mag-ina sa hirap at dusa maging sa pag-asa at pananalangin kaya naman sila rin unang nagkita sa luwalhati ng muling pagkabuhay!

Sikapin natin ngayong panahon ng Kuwaresma at Semana Santa na muling malinang ating buhay panalangin upang katulad ng Mahal na Birheng Maria, magkaroon tayo ng kaisahan o komunyon kay Jesus na kung saan hindi lamang tayo nag-uusal ng dasal sa bibig kungdi namumuhay at nananahan kay Kristo. Tantuin nating mabuti na ang Dapat pagtayo ni Maria doon sa paanan ng krus ni Jesus ay hindi basta-basta lamang nangyari; ito ay bunga ng matalik niyang pakikipag-ugnayan at pagsunod kay Jesus na dinalisay ng buhay panalangin. Madalas tayo mga tao ngayon naisipan lang magdasal at magsimba kung mayroong problema.

Buong buhay ng Birheng Maria ay ginugol niya sa pagdarasal kaya noong bumaba ang Espiritu Santo noong Pentekostes, naroon din siyang nagdarasal kasama ng mga alagad ni Jesus. Si Maria ang pinakamagandang paalala pangalawa kay Jesus na ang pagiging alagad ay nagsisimula at nakabatay sa buhay ng panalangin, ng kaisahan sa Diyos kung kayat bawat pasya, bawat kilos natin ay bunga ng pagdarasal at kaisahan kay Kristo Jesus!

Manalangin tayo:

Panginoong Jesus,
tulungan mo kaming maging
katulad ng iyong Ina,
ang Mahal na Birheng Maria
sa pagiging iyong ulirang alagad;
O Birheng Maria,
ipanalangin mo kaming iyong mga anak
lalo na kaming mga pari na dapat
sana ay katulad ng minamahal na alagad
na nakababad, nakalublob sa
buhay panalangin;
nawa katulad mo at ni San Juan,
manindigan kami kasama ng
maraming nahaharap sa mga
pagsubok at pagdurusa;
nawa masamahan namin ang
marami pang iba nagtitiis ng mag-isa,
walang kasama.
Amen.

Ang kasalanang hindi natin alam

Lawiswis ng Salita ni P. Nicanor F. Lalog II, Ika-20 ng Marso 2024
Unang Huling Wika ni Jesus sa Krus
Larawan kuha ng may-akda, 2019.

Ang Unang Wika ni Jesus:

Nang dumating sila sa dakong tinatawag na Bungo, ipinako nila sa krus si Jesus. Ipinako rin ang dalawang salarin, isa sa gawing kanan at isa sa gawing kaliwa. Sinabi ni Jesus, “Ama, patawarin mo sila, sapagkat hindi nila nalalaman ang kanilang ginagawa.” At nagsapalaran sila upang malaman kung alin sa kanyang kasuutan ang mapupunta sa isa’t isa.

Lukas 23:33-34

Kay sarap isipin at namnamin na ang kauna-unahang mga salita na sinabi ni Jesus nang ipako siya ay krus ay ang kapatawaran sa ating mga kasalanan. Hindi lamang doon sa mga mismong nagpako sa kanya sa krus kungdi sa ating lahat ngayon na patuloy pa rin siyang ipinapako sa krus “sapagkat hindi natin nalalaman ating ginagawa.”

Ano nga ba iyong sinasabi ni Jesus na patawarin “sapagkat hindi nila nalalaman kanilang ginagawa”?

Sa kaisipan ng mga Judio, ang “malaman” ay hindi lamang matanto ng kaisipan ano mang data o impormasyon kungdi galaw ng puso at kalooban na pumasok sa pakikipag-ugnayan. Ang malaman ay magkaroon ng ugnayan bilang kapwa-tao sa isa’t isa.

Nang sabihin ni Jesus na “Ama, patawarin mo sila, sapagkat hindi nila nalalaman ang kanilang ginagawa”, ipinaaalala din niya sa ating lahat ang katotohanang dapat malaman natin na tayo ay magkakapatid sa kanya, iisang pamilya sa Diyos na ating Ama.

Sa tuwing sinisira natin ang ating mga ugnayan bilang magkakapatid, sa kada pagbale-wala natin sa bawat tao na tinuturing bilang kasangkapan at gamit para sa sariling kaluguran at kapakinabangan ng walang pag-galang at pagmamahal, doon tayo nagkakasala dahil pinuputol natin ating mga ugnayan.

Madalas, iyan ang hindi natin alam kapag ating inaabuso ating tungkulin at kapangyarihan na dapat ay pangalagaan kapakanan lalo ng mga maliliit at mahihina.

Nagkakasala tayo at hindi natin alam ating ginagawa kapag ating nilalapastangan ating mga magulang lalo na kapag matanda na at mahina o hindi makarinig; kapag sinasaktan ating mga kapatid sa masasakit na pananalita at ating pilit ibinababa kanilang pagkatao.

Larawan kuha nina Teresa at Luis sa Pexels.com

Hindi rin natin alam ating ginagawa sa tuwing tayo ay sumisira sa pangakong magmahal sa asawa at kasintahan, kapag tayo ay nagtataksil o nagbubunyag ng sikretong ipinagkatiwala sa atin at tayo ay nagiging plastik sa harap ng iba.

Pinakamasaklap sa mga hindi natin nalalaman ating ginagawang masama ay kapag nawalan tayo ng pag-asa at kumpiyansa sa mga mahal natin sa buhay kaya sila ay atin pinababayaan, ni hindi pinapansin o bigyang-halaga dahil sa paniwalang hindi na sila magbabago pa ng ugali o hindi na gagaling pa sa kanilang sakit at karamdaman lalo na kung matanda na at malapit nang mamatay.

Ngayong mga Mahal na Araw, isipin natin mga tao na ating nasaktan sa ating salita man o gawa dahil ating nalimutan o kinalimutan ituring kapatid at kapwa.

Sinu-sino din ang mga tao na nagpapasakit sa ating kalooban dahil hindi nalalaman kanilang ginagawa? Manalangin tayo:

Ipagpatawad po ninyo,
Panginoong Jesus
aking pagpapako sa iyo muli sa krus
sa tuwing hindi ko nalalaman
aking ginagawa,
kapag aking nililimot at tinatalikuran
itong pangunahing katotohanan
na igalang at mahalin bawat kapwa;
ipinapanalangin ko sa Iyong habag at awa
mga tao na aking sinaktan at tinalikuran
lalo na yaong mga binigay mo sa akin
tulad ng aking pamilya at kaibigan
at mga dapat pangalagaan;
ipinapanalangin ko rin sa Iyo,
O Jesus, yaong mga nanakit sa aking
damdamin, tumapak at yumurak
sa aking pagkatao na hanggang ngayon
aking pa ring ibig paghigantihan.
Panginoong Jesus,
huwag ko nawa malimutan
na kami ay magkakapatid,
magkakaugnay
sa iisang Ama
na siyang sinasagisag
ng Iyong Krus na Banal.
Amen.

Lent is believing to see Jesus

40 Shades of Lent by Fr. Nicanor F. Lalog II
Fifth Sunday in Lent-B, 17 March 2024
Jeremiah 31:31-34 + Hebrews 5:7-9 + John 12:20-33
From Google.com.

We now come to the penultimate Sunday of Lent before entering the Holy Week on Palm Sunday as we listened to the final installment of John’s narration of Jesus Christ’s final six days in Jerusalem before his Passion, Death, and Resurrection.

Our gospel today is actually set on Palm Sunday when Jesus triumphantly entered Jerusalem.

Some Greeks who had come up to worship at the Passover Feast came to Philip, who was from Bethsaida in Galilee, and asked him, “Sir, we would like to see Jesus.” Philip went and told Andrew; then Andrew and Philip went and told Jesus. Jesus answered them, “The hour has come for the Son of Man to be glorified. Amen, amen, I say to you, unless a grain of wheat falls to the ground and dies, it remains just a grain of wheat; but if it dies, it produces much fruit. Whoever loves his life loses it, and whoever hates his life in this world will preserve it for eternal life. Whoever serves me must follow me, and where I am, there also will my servant be. The Father will honor whoever serves me.

John 12:20-26
Praying at the wailing wall of Jerusalem, May 2019.

As we have been telling you, John’s gospel teems with many symbolisms and hidden meanings in the way he narrated events and scenes like when those Greeks asked Philip and Andrew to see Jesus.

If they simply wanted to catch a glimpse of Jesus, they could have easily satisfied themselves because Jesus never hid at that time. He had just entered Jerusalem, so warmly welcomed by the people, even by those Greeks perhaps. Most likely, they must have heard many things about Jesus that they wanted to go farther in requesting to see him. Hence, it was more than a request to have an audience with Jesus but something about their faith in him as they were pagans converted to Judaism.

We have to remember here that John used the verb “to see” to also mean “to believe” in his gospel account like when he narrated on Easter morning how Peter and the “other disciple” ran to the empty tomb “and he saw and believed” (Jn.20:8).

Keeping that detail on Easter morning at the empty tomb, we now understand why John never told us if Jesus met at all the Greeks requesting to see him because to see and believe Jesus is to accept and embrace wholly his Passion and Death on the Cross. This is why John jumped into Christ’s monologue upon being told by Philip and Andrew on the Greeks’ request.

Photo by author, 2018.

What a beauty we have here because we are those Greek converts too, constantly searching, seeking to go farther in our faith in Jesus despite our sins. As we get older and mature, we realize how our days are numbered, that we will definitely die someday and meet God.

Lately I have been thinking why do we really have to be happy on our birthday – much less why greet celebrators a happy birthday when in fact every birthday is a step closer to death, is it not? I am not being morbid but it is the truest matter of fact in life. Life is a lifelong process of preparation for death. What comes next when we age? Death.

However, our faith in Jesus tells us it is not simply death as an end but a blessed death that leads to fullness in life, literally and figuratively speaking.

That is where the beauty of Christ’s parable of the grain of wheat lies, “Amen, amen, I say to you, unless a grain of wheat falls to the ground and dies, it remains just a grain of wheat; but if it dies, it produces much fruit.”

We do not simply die in the end or even in the in-betweens of life through those failures and losses, defeats and wrong moves. We get better in life as we forge on.

It is the undeniable truth written in our hearts as God told Jeremiah in the first reading, that we are God’s, we solely belong to him no matter how hard we try to flee from him and disobey him in our sins, he would always find us even if we get lost. St. Augustine said it so well, “You have made us for yourself, O Lord, and our heart is restless until it rests in you.”

There is always that inner longing for God our Creator and End. That is why God sent us Jesus his Son as the author of the Letter to the Hebrews explained in the second reading so that through all our darkness and confusions, sufferings and trials, especially in those daily deaths that weaken us in our desire to search and follow him we may still find to have the strength and courage to forge on in wanting to see him by being with him where he is always – at the Cross.

Photo by author, 2018.

This is the grace of this fifth Sunday in Lent: we believe so we may see, we die in order to live. Both believing and dying in order to see and to live are grace from God freely given to us even if we are not worthy at all.

The world tells us always that to see is to believe but Christ tells us that first we must believe so that we would see; it is the same thing with living – die to one’s self in order to live fully because “whoever loves his life loses it.”

When we read or watch the news, many times we feel so exasperated and hopeless with the world. Imagine a resort right in a natural wonder there in the Chocolate Hills of Bohol? Or, land developers covering swamps without any considerations for others and the environment? Or, the mess and wastage happening in our offices, schools and homes? Do not forget us your priests living far from witnessing Christ in charity and service?

It’s a crazy world! And in all these abuses, the more we have become empty and lost that is why in the process, more and more of us never stop to believe and see, to hope and pray like those Greek converts seeking Jesus, for only in him we find rest and peace. Let us pray:

Lord Jesus Christ,
many times I really do not know
where I am going;
I cannot see
the road ahead of me
while many times
I wonder if I am really
following you and doing your will;
but at least, Jesus,
I am sure it is still you
whom I wish to see,
it is you I always desire
even if many times
it does not show
because this time
I am sure
you alone
is my God,
my life,
my fulfillment.
Therefore, like the psalmist,
"Create a clean heart for me,
O God, and a steadfast spirit
renew within me.
Cast me not out
from your presence,
and your Holy Spirit
take not from me"
(Psalm 51:12-13).
Amen.

Have a blessed week ahead, everyone!

From Google.com.

Lent is facing the Cross

40 Shades of Lent by Fr. Nicanor F. Lalog II
Friday in tbe Fourth Week of Lent, 15 March 2024
Wisdom 2:1, 12-22 ><}}}}*> + <*{{{{>< John 7:1-2, 10, 25-30
Photo by author, Theologate Chapel of the Immaculate Conception Major Seminary, Guiguinto, Bulacan, November 2020.
Loving Father,
as we come closer
to the final week of Lent,
the Cross of Christ gets clearer;
preparing for Easter
is facing and approaching,
embracing and owning
the Cross of Christ;
hence, grant us the courage
and strength to continue this journey
in Jesus with his Cross:

The wicked said among themselves, thinking not aright: “Let us beset the just one, because he is obnoxious to us; he sets himself against our doings, reproaches us for transgressions of the law and charges us with violations of our training… Let us see whether his words be true; let us find out what will happen to him… Let us condemn him to a shameful death; for according to his own words, God will take care of him.”

Wisdom 2:1, 12, 17, 20
Like Jesus,
let us overcome our fears
and continue to come to you,
to speak your words,
to do your works
amid the many people
"blinded by wickedness";
indeed, life is a daily Lent,
a passing over from every trial
because you are, O Lord,
"close to the brokenhearted."
Amen.

Lent is reconciliation

40 Shades of Lent by Fr. Nicanor F. Lalog II
Thursday, Memorial of Sts. Perpetua & Felicity, Martyrs, 07 March 2024
Jeremiah 7:23-28 ><}}}}*> + ><}}}}*> + ><}}}}*> Luke 11:14-23
Your words today, O God,
are too strong,
that we are so bad
and, that is so true, too.

Thus says the Lord: When you speak all these words to them, they will not listen to you either; when you call to them, they will not answer you. Say to them: This is a nation which does not listen to the voice of the Lord, its God, or take correction. Faithfulness has disappeared; the word itself is banished from their speech.

Jeremiah 7:27-28
Though we are so bad,
you are still so good to us,
Father; you continue to speak to us
even if you know we do not listen
nor heed your voice.
What is worst,
even in the coming of your Son
Jesus Christ who offered himself
on the Cross, we still refused
to listen and heed his calls,
always asking for signs.

Some of them said, “By the power of Beelzebul, the prince of demons, he drives out demons.” Others, to test him, asked him for a sign from heaven. But he knew their thoughts and said to them, “Every kingdom divided against itself will be laid waste and house will fall against house. Whoever is not with me is against me, and whoever does not gather with me scatters.”

Luke 11:15-17, 23
Lord Jesus Christ,
in your dying on the the Cross,
you have expressed to us
the Father's immense love for us;
indeed, your Cross until now remains
a sign of contradiction in the world
as your calls to love and to forgive,
to be humble and be kind,
to give than to receive
remains a foolishness and weakness
for many of us;
but you continue to speak to us
despite our being deaf and hard-hearted
because by your Cross,
you have shown us too
it is the greatest sign of reconciliation,
reminding us of the many
contradictions within and around us,
of the many contradictions
in the world that can be
reconciled and be made one
in your self-giving in love
we must imitate like your martyrs
Saints Perpetua and Felicity.

Reconcile us
in you, dear Jesus,
make us one in you
on the Cross!
Amen.

True authority

The Lord Is My Chef Daily Recipe for the Soul by Fr. Nicanor F. Lalog II
Tuesday in the First Week of Ordinary Time, Year II, 09 January 2024
1 Samuel 1:9-20  <*((((>< + ><))))*>  Mark 1:21-28
Photo by Mr. Jay Javier, Quiapo, 09 January 2020.
Praise and glory to you,
Lord Jesus Christ,
that today we shift into Ordinary Time
in our liturgy that coincides with
the annual Traslacion of the image
of the Black Nazarene in Quiapo,
Nuestro Padre Jesus Nazareno
as you remind us too in our readings
true meaning of authority
we often relate with power.

Jesus came to Capernaum with his followers, and on the sabbath he entered the synagogue and taught. The people were astonished at his teaching, for he taught them as one having authority not as the scribes.

Mark 1:21-22
People were astonished with your
authority, Lord Jesus, not only because
it is all-powerful but most of all,
it is most kind,
most compassionate,
most humane
because in your life,
in your very self as Jesus Nazareno,
you have shown us that
authority is not just having
power to make thing happen nor
lording over others;
like in Quiapo today as in Capernaum,
we are astonished with your
authority not because of its
powers of being efficacious
but because of your being so close
with us who are weak and suffering;
true authority for you, dear Jesus,
is to be one with the people -
in our miseries and anxieties,
in our pains and hurts,
as well as in our aspirations and dreams;
authority is most real,
most powerful
and most appreciated
when that authority
is felt as power for the people
to be healed and comforted,
raised up and inspired
like you have shown in your
coming to us,
in your carrying the cross,
of your bearing our infirmities.
Like Hannah in the first reading,
we beg those authorities above us
to "think kindly" of us people;
many times,
people in authority lord it over us
like Eli initially, suspecting
Hannah being drunk,
scolding us,
reprimanding us,
worst, judging us
without even knowing
our plight, so unlike you
who became poor like us,
most of all,
died for us.
Amen.
From google.com