Walang-hiya at walang kahihiyan

Lawiswis ng Salita ni P. Nicanor F. Lalog II, Ika-31 ng Marso, 2023
Larawan kuha ng may-akda, Enero 2021.
Doon sa matandang simbahan ng Parokya 
ni San Ildefonso sa bayan ng Tanay, Rizal
makikita kakaibang pagsasalarawan
ng Ikapitong Estasyon ng Krus ng
madapa si Hesus sa ikalawang pagkakataon:
naroon mga sundalong Romano
ngunit mukhang Pilipino
 kayumanggi ang kutis
pati mga hugis ay malapad
at malalaki mga mata;
sa halip na espada,
bolo kanilang dala,
walang trumpeta
kungdi tambuli
ang hinihipan ng isa.
Ngunit ang kakaiba sa lahat
ang isa sa mga naroon
suot ay antipara na may kulay
tila rakista, parang RayBan
kung titingnan;
walang makapagpaliwanag
sino ang misteryosong ginoo
maliban sa turing ng karamihan
iyon daw si Caiphas
ang punong pari noon
na namuno upang ipapako sa Krus
si Hesus;
bakit siya may salamin,
walang makapagsabi
ngunit sa atin may malalim na bilin.
Huwag ninyong masamain
bagkus ay pagtantuin at namnamin
sinasabi sa atin ng ukit kahit mahigit
tatlong daang taon na nang gawin
malaking kaibahan ng walang-hiyang tao
sa taong walang kahihiyan;
sa Pasyon ng Mahal na Poon
maging sa ating makabagong panahon
mga taong masasama tinatawag
na walang-hiya, hindi nahihiya
sa pagpapakasama;
ngunit mas masama kaysa kanila
mga taong walang kahihiyan,
kanilang kasamaan di alintana
sa pag-aakala sila ang palaging tama!
Ngayong Viernes Dolores
papasok na tayo sa Semana Santa
suriin ating mga mata
baka antiparang suot 
ay malabo na o baka katulad 
ng kay Caiphas doon sa Tanay
madilim ang kulay 
si Hesus nadapa ay hindi matanaw
ni sulyapan ay ayaw;
masahol pa sa walang-hiya
na likas ang kasamaan
dahil ang taong walang
kahihiyan ipangangalandakan
akala niyang kabutihan
sagad na kasamaan!
Sabi ng matatanda,
mahiya lang ay tao na
nguni't papaano
kung hindi na tablan
ng ano mang kahihiyan
 pakiramdam nasa kabutihan?
Ito ating tandaan
hangga't mayroong
kahihiyahan ang sino man
hindi malayo
siya ay nasa kabutihan
dahil walang nasa katinuan
ang ipagmamalaki ang kasamaan
na maging mga walang-hiya
ikinahihiya man!
Larawan kuha ng may-akda, Enero 2021.

Aral ng COVID-19, IV: nakakahawang katangahan!

Lawiswis ng Salita ni P. Nicanor F. Lalog II, Ika-09 ng Hulyo, 2020 
Larawan kuha ni G. Jay Javier, 2020.
Kapansin-pansin
mula nang dumating sa atin
itong COVID-19:
pairalin at palaganapin ba naman
kabobohan at katangahan
kaya't karahasan at kasamaan 
unang naranasan at nasaksihan
ng mga mamamayan 
kesa ang karamdaman.
Alalahanin paanong maliitin
ng mga upisyal banta ng COVID-19:
nahiyang patigilin pagdating 
ng mga dayuhan sa atin
patriotism daw ang pairalin
uminom ng maraming vitamin,
resistensiya palakasin,
nagbanta pa ang magaling
kanya raw itong sasampalin?
Nang ang virus ay kumalat
sumambulat kapabayaan at kawalan
ng ano mang plano nitong pamahalaan
datos ng mga bilang ng nahawahan
hanggang ngayon walang kaliwanagan;
halos walang pinatunguhan mahabang lockdown 
ekonomiyang pinahahalagahan
pilit binubuksan habang sarado naman
mga isipan ng mga hunghang, mamamayan nahirapan. 
Social distancing pinagdiriinan
sa atin na parang alipin
hindi nila alintana ang kaba
ng mawalan ng kikitain at pagkain;
kay hirap bang isipin 
face mask ay hubarin
kung ika'y kakain o mayroong iinumin?
Wala silang ibang gustong gawain
kungdi sisihin ng sisihin pati na rin mga dolphin!
Napakaraming pinahihirapan, pinagmamalupitan 
hanggang humantong sa kamatayan ng ilan
pagdiriinan ng mga patakaran
gayong silang nasa kapangyarihan
ang palaging lumalabag
walang kahihiyang nangangatuwiran
upang pagtakpan kanilang kapalaluan
kaya hindi maramdaman kanilang slogan
"we heal as one" na malayo sa katotohanan.
Itong kabobohan at katangahan
uri ng kasamaan, pinagmumulan ng kasalanan
parang isang sakit na asymptomatic:
hindi alam o ayaw malaman 
na mayroong karamdaman kaya nagkakahawahan;
at ang masaklap na katotohanan 
akala ng mga sunud-sunurang karamihan 
karunungan, kahusayan kanilang nasasaksihan
gayong pare-pareho lang silang walang nalalaman!

Magkaiba ang tanga
at mahina ang isipan;
nahahasa, napapatalim 
mapurol na isip ngunit ang katangahan
ay kalagayan na kung saan 
biyaya ng isipan ay sinasayang, pinababayaan
dahil sa katamaran at kasakiman
sariling kaluguran at kapakanan lang pinahahalagahan
walang pakialam kung mayroong masaktan o mahirapan.
Kung ating pagninilayan
ang mga santo at santa ang mga tunay
na marurunong dahil sa kanilang kaisipan
walang nanaig kungdi kabutihan;
wala sa pinag-aralan ang karunungan
kungdi sa busilak ng kalooban
kaya naman huwag nang pagtakhan
itong mga puno ng kasamaan
ay puro katangahan at kahangalan!
Mga larawan kasama na yaong sa itaas ay mga kuha ni G. Raffy Tima ng GMA-7 News, Abril 2020.